Ciągłe zmęczenie, problemy z koncentracją, zaburzenia snu, kaszel, ból gardła, katar, podatność na przeziębienia – to tylko niektóre z objawów obniżonej odporności. Jeżeli też się z nimi zmagacie, dobrze trafiliście. Dzisiaj mamy bowiem dla was coś w sam raz na wzmocnienie organizmu w tym trudnym, jesienno-zimowym okresie: napoje z selerem naciowym w roli głównej. Przygotujcie się na zastrzyk pysznej energii!
ODPORNOŚĆ OD PODSTAW
Zacznijmy od początku – od samej odporności. Skąd się bierze? Jak działa? Czy można ją poprawić? Dobra wiadomość brzmi: można, a nawet trzeba. Nasz organizm wciąż się zmienia, regeneruje, uczy nowych mechanizmów obronnych. To ostanie jest zadaniem układu immunologicznego – czyli narządów limfatycznych, węzłów chłonnych oraz takich komórek, jak na przykład monocyty, limfocyty czy makrofagi. Niektóre produkują przeciwciała, inne walczą z alergenami, pochłaniają bakterie, usuwają wirusy. Możemy je w tym wspomagać – dbaniem o siebie, aktywnością fizyczną, dobrym snem, przede wszystkim zaś odpowiednio zbilansowaną dietą.
Dieta na odporność – ale również na dobre samopoczucie, energię, po prostu na co dzień – powinna bazować na warzywach i owocach. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) to właśnie one są najlepszym źródłem witamin, mikro- oraz makroelementów niezbędnych organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Ponad osiemdziesiąt takich cennych składników odżywczych znajdziemy w naszym warzywie do zadań specjalnych – seler naciowy jest źródłem między innymi witamin A, C i E, witamin z grupy B, kwasu foliowego, magnezu, żelaza oraz potasu. Dzięki olejkom eterycznym, flawonoidom i antyoksydantom ma silne właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. Wspomaga naturalną odporność, chroni przed infekcjami, oczyszcza organizm, dodaje energii. Do tego – smakuje wyśmienicie, lekko pikantnie, z charakterem, zwłaszcza w sokach, koktajlach, różnego rodzaju smoothie i rozgrzewających naparach.
W naszych przepisach na odporność połączymy seler naciowy z innymi super zdrowymi warzywami i owocami – na przykład pomidorami, chrzanem, imbirem, cytryną, jabłkami, kiwi, truskawkami. Dlaczego z nimi? I co z tego wyniknie? Przekonajcie się sami.
GRAMY W ZIELONE, CZYLI SMOOTHIE Z SELEREM NACIOWYM
Już sam w sobie sok z selera naciowego jest doskonałym remedium na jesienną chandrę i zmęczenie – najlepiej pić szklankę lub dwie codziennie rano, niedługo po obudzeniu, na czczo. Dobrze sprawdzi się też na drugie śniadanie, lunch, dodatek do obiadu albo kolacji. Jeżeli chcecie, żeby był bardziej pożywny, możecie zmiksować go w blenderze z warzywami, owocami, mlekiem roślinnym lub kefirem.
W ten sposób powstanie wzmacniające zielone smoothie z selerem naciowym, jabłkiem, kiwi oraz cytryną. Ta ostatnia, jak wszyscy dobrze wiedzą, jest jednym z najlepszych źródeł witaminy C (kwasu l-askorbinowego). Witamina C zwiększa aktywność białych krwinek, w przypadku infekcji przyspiesza reakcję obronną organizmu, ułatwia też syntezę niektórych przeciwciał. Z kolei znajdujące się w kiwi foliany wspomagają produkcję czerwonych krwinek. Kwercetyna z jabłek ma właściwości przeciwzapalne, pektyny działają jak naturalny probiotyk, antyoksydanty chronią przed zmianami nowotworowymi.
Jabłka i seler naciowy wykorzystujemy również w przepisie na orzeźwiające zielone smoothie. Do blendera wrzucamy jeszcze szpinak, świeżą kolendrę, banan i kefir. Zamiast tego ostatniego możecie użyć waszego ulubionego mleka roślinnego – na przykład kokosowego, migdałowego, owsianego, sojowego. Całość miksujemy i na koniec doprawiamy miodem. Zawarte w nim flawonoidy oraz kwasy fenolowe wykazują działanie bakteriobójcze, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, przeciwnowotworowe. Miód łagodzi kaszel, przynosi ulgę w katarze, ma właściwości regeneracyjne, ułatwia zasypianie. Innymi słowy – jest idealny na przeziębienie.
Jeżeli czujecie, że bierze was jesienne osłabienie, przygotujcie sobie rozgrzewające zielone smoothie z selerem naciowym, szparagami, limonką, miętą i imbirem. Jest wytrawne, bardzo warzywne i oczywiście zdrowe. Wszystko dzięki imbirowi, który hamuje rozwój bakterii, wirusów oraz grzybów. Dodatkowo: spowalnia procesy starzenia się organizmu, reguluje pracę układu trawienia, wspiera wątrobę i nerki. W smaku jest intensywny, mocno korzenny, doskonale więc uzupełnia się z pikantnym selerem naciowym, delikatnymi szparagami, kwaśną limonką i miętą pieprzową.
WŁĄCZAMY KOLORY – KOKTAJLE OWOCOWO-WARZYWNE
Bardzo lubimy takie połączenia wytrawnych warzyw i słodkich, pełnych słońca owoców, dlatego przygotowaliśmy dla was jeszcze kilka kolorowych przepisów. Na początek: czerwone smoothie z pomidorami, cebulą, czosnkiem, selerem naciowym, awokado, chrzanem i świeżo zmielonym czarnym pieprzem. Jest naprawdę ostre! To zasługa zawartej w pieprzu piperyny – alkaloidu, który podnosi odporność organizmu, działa rozgrzewająco i pobudzająco. Chrzan za to jest świetnym źródłem witamin A, C i E, wapnia, fosforu, magnezu, a także fitoncydów i lizozymu o działaniu antybakteryjnym. Bogate w likopen pomidory walczą z wolnymi rodnikami, chronią przed chorobami układu naczyniowo-sercowego, regulują ciśnienie krwi.
Następny w kolejce czeka na was leciutki jak chmurka, różowy miks z selera naciowego, bananów i truskawek. To prawdziwa witaminowa bomba. Truskawki wspierają nasz układ immunologiczny, wzmacniają kości, dbają o mięśnie, poprawiają wygląd skóry. Pełni smaków i kolorów dopełnia żółty koktajl na energię. Poza selerem naciowym znajdziecie w nim również: cytrynę, imbir, działającego przeciwzapalnie ananasa, detoksykujące brzoskwinie, soczyste ogórki i oczywiście seler naciowy.
ZIOŁOWE HERBATKI I NAPARY, CZYLI SELER NACIOWY W INNYM WYDANIU
Z selera naciowego możemy przygotować nie tylko pyszne soki, smoothie i koktajle, ale też napary na ciepło – wprost idealne na budowanie odporności i walkę z jesienno-zimowym osłabieniem organizmu. Jak zrobić taki napar? Wystarczy wrzucić do imbryczka lub kubka wybrane zioła, owoce czy warzywa, następnie zalać je wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem przez pięć do dwudziestu minut. Po tym czasie napar będzie gotowy.
W przypadku naszego warzywa do zadań specjalnych możecie wykorzystać nasiona lub liście – w tym celu należy je najpierw drobno posiekać i zasuszyć. Potem zostaje już tylko sporządzić napar, wypić, rozgrzać się od środka, zasmakować w zdrowiu. Selerowa herbatka bowiem nie tylko jest przepyszna, ale też oczyszcza organizm z toksyn, pobudza przemianę materii, poprawia trawienie, koi nerwy i ułatwia zasypianie.
Warto dodatkowo wzbogacić ją o świeżo starty imbir, sok z cytryny, plasterki jabłka albo lecznicze zioła. Czystek na przykład działa przeciwwirusowo i antybakteryjne, wspiera pracę układu oddechowego, pomaga zwalczyć kaszel. Oregano jest bakteriobójcze. Kwiat lipy obniża gorączkę. Bogata we flawonoidy szałwia przydaje się podczas różnego rodzaju infekcji. Rumianek ma właściwości antyseptyczne. Pokrzywa jest świetnym źródłem witamin i minerałów, w tym na przykład krzemu, wapnia i fosforu. Wzmacnia organizm, poprawia odporność, dba o kondycję skóry, włosów oraz paznokci. Majeranek szczególnie pomocny będzie przy pierwszych objawach przeziębienia.
Do sporządzenia naparu możecie również wykorzystać owoce czarnego bzu, dziką różę, maliny, aronię, pigwę. Pamiętajcie przy tym jednak, że niektóre substancje i związki roślinne mogą kolidować z przyjmowanymi przez was lekami, zaburzać ich działanie lub nasilać objawy przewlekłych chorób. Dokładnie czytajcie więc ulotki, a w razie jakichkolwiek wątpliwości – skonsultujcie się z lekarzem.
NAPOJE Z SELEREM NACIOWYM NA ODPORNOŚĆ
Na zimny dzień, zmęczenie, problemy ze snem, katar, kaszel i przeziębienie, przede wszystkim zaś na odporność – dobrze wypić rozgrzewający napój z selerem naciowym w roli głównej. Spróbujcie wszystkich naszych przepisów i dajcie znać, który zasmakował wam najbardziej.
Na zdrowie!
ŹRÓDŁA:
- Jak odżywianie może wspomóc naszą odporność, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/jak-odzywianie-moze-wspomoc-nasza-odpornosc/
- Odżywianie dla budowania odporności, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/zasady-zdrowego-zywienia/odzywianie-dla-budowania-odpornosci/
- Wpływ żywienia na odporność, Współczesna Dietetyka, https://www.wspolczesnadietetyka.pl/z-gabinetu-dietetyka/wplyw-zywienia-na-odpornosc
- Domowe napoje dla zdrowia, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/domowe-napoje-dla-zdrowia/
- Koktajl na zdrowie, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/koktajl-na-zdrowie/
- Soki w diecie – twarde dane, soczyste fakty, owocne wnioski, Współczesna Dietetyka, https://www.wspolczesnadietetyka.pl/publikacje-branzowe/soki-w-diecie-twarde-dane-soczyste-fakty-owocne-wnioski
Wartości odżywcze poszczególnych produktów:
- Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, pod red. prof. dr hab. H. Kunachowicz, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
- Dietetycy. Specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/
- Serwis Food Data Central, https://fdc.nal.usda.gov/