Seler naciowy, brokuły, ogórki, cukinia, szpinak, jabłko, kiwi – to tylko niektóre zielone warzywa i owoce, na które warto zwrócić uwagę. Są smaczne, ożywcze, aż po skórkę wypełnione witaminami, minerałami oraz drogocennym chlorofilem. Co to oznacza w praktyce? Dlaczego chlorofil jest tak ważny? Jak włączyć go na stałe do jadłospisu? Przekonaj się razem z nami!
ZIELONA KREW, CZYLI PROZDROWOTNE WŁAŚCIWOŚCI CHLOROFILU
Swój intensywny, soczysty kolor zielone warzywa zawdzięczają chlorofilowi – barwnikowi niezbędnemu roślinom do przeprowadzania procesu fotosyntezy. Chlorofil pochłania energię świetlną, a następnie przetwarza ją w cukry, białka oraz tlen, odżywiając w ten sposób roślinę. Pod względem budowy przypomina hem, składnik tworzącej krew hemoglobiny. To jeden z powodów, dla którego chlorofil nazywa się czasami „zieloną krwią” albo „eliksirem młodości”. Drugim są jego właściwości prozdrowotne.
Z badań wynika, że chlorofil pomaga leczyć anemię, poprawia dotlenienie komórek, zwalcza niektóre patogeny, bakterie oraz grzyby. Ma również działanie przeciwnowotworowe. Usuwa z krwi karcynogeny, detoksykuje, neutralizuje działanie wolnych rodników, spowalniając w ten sposób starzenie się organizmu. Może obniżać ciśnienie krwi, rozszerzać naczynia tętnicze oraz zwiększać siłę skurczu mięśnia sercowego. Dodatkowo poprawia nasze samopoczucie i wygląd – przyspiesza gojenie się ran, stymuluje wzrost nowych tkanek, poprawia stan skóry, a nawet jej zapach. Najlepiej dostarczać go organizmowi w naturalnej formie – czyli właśnie w zielonych warzywach i owocach.
MOC ZIELONYCH WARZYW I OWOCÓW
Jednym z najlepszych źródeł chlorofilu jest seler naciowy. Nasze warzywo do zadań specjalnych to prawdziwa bomba zdrowia, od korzeni aż po liście napakowana cennymi składnikami odżywczymi, w tym między innymi witaminami A, C i E, witaminami z grupy B, przeciwutleniaczami, kwasem foliowym, magnezem oraz potasem. Dzięki łatwo przyswajalnym mikro- oraz makroelementom seler naciowy chroni przed chorobami serca, miażdżycą, cukrzycą typu drugiego, a nawet niektórymi rodzajami nowotworów. Przyspiesza proces tworzenia się nowych komórek nerwowych i wzmacnia połączenia między nimi, poprawiając w ten sposób naszą pamięć oraz koncentrację. Działa przy tym uspokajająco, koi nerwy, ułatwia zasypianie, mówiąc najprościej: przywraca równowagę. Do tego – smakuje wyśmienicie, intensywnie, nie do podrobienia.
Świetnie łączy się z innymi zielonymi warzywami i owocami, na przykład pełnymi antyoksydantów brokułami, nawilżającymi ogórkami, odkwaszającymi cukiniami, bogatym w żelazo szpinakiem, soczystym jabłkiem oraz przyjemnie kwaskowatym kiwi. To oczywiście nie wszystkie składniki, jakie dzisiaj wykorzystamy. Będzie jeszcze bardziej zielono, zdrowo i smacznie. Gotowi? Zaczynamy!
GRAMY W ZIELONE – ŚNIADANIE
Na dobry początek mamy dla was wiosenne śniadanie. Będziecie do niego potrzebować zielonych warzyw i jaj. Te ostatnie są świetnym źródłem aminokwasów egzogennych, kwasów omega, lecytyny, luteiny oraz wzorcowej postaci białka. Wbrew pozorom i popularnym jeszcze kilka lat temu opiniom wcale nie podnoszą poziomu cholesterolu we krwi, wręcz przeciwnie – działają przeciwmiażdżycowo i ochronnie. Można przygotowywać je na tysiące różnych sposobów – my na przykład smażymy je w zielonej szakszuce. W klasycznej wersji bazą tej bliskowschodniej potrawy są pomidory. W naszej: seler naciowy, szpinak i cukinia. Do tego obowiązkowo przyprawy: kumin, gruba sól himalajska, grubo mielony pieprz. W ten sposób powstaje pełnowartościowy posiłek, idealny na rozpoczęcie dnia i na więcej energii.
Innym sposobem na pożywne śniadanie będzie frittata we włoskim stylu albo zielony wrap Koniecznie w towarzystwie równie zielonego smoothie. Do tego przepisu poza selerem naciowym przydadzą wam się również ogórki, jabłka oraz kiwi. Ogórki nawadniają organizm, oczyszczają go ze szkodliwych produktów przemiany materii, regenerują i koją. Zawarte w jabłkach pektyny działają niczym naturalny prebiotyk. Kiwi podkręca naszą odporność. Pokrójcie je w kostkę, wrzućcie do misy blendera, doprawcie sokiem z cytryny i zmiksujcie na gładkie, kremowe smoothie. Dobrze sprawdzi się nie tylko jako dodatek do śniadania, ale też na przykład do lunchu albo obiadu.
JEMY ZIELONE – OBIADY
Skoro już o obiedzie mowa… Przygotujcie się na prawdziwą eksplozję zielonego smaku i zdrowia. Na pierwsze danie mamy dla was zieloną zupę curry. Łączymy w niej ze sobą krewetki, seler naciowy, cukinię i brokuły. Te ostatnie nazywało się kiedyś kapustą szparagową – należą bowiem do rodziny kapustowatych. Są niskokaloryczne, bogate w retinoidy, karotenoidy i flawonoidy. Pomagają w odchudzaniu, chronią wzrok, poprawiają wygląd skóry, działają antyoksydacyjne, przeciwzapalnie oraz immunomodulująco. W zupie curry ich charakterystyczny smak podkreślamy mleczkiem kokosowym, limonką, liśćmi kafiru oraz sosem rybnym. W wersji wegetariańskiej sos rybny można zastąpić sojowym, krewetki zaś wymienić na tofu.
W pełni roślinna jest druga z naszych propozycji – zupa krem z selera naciowego, ziemniaków, zielonej fasolki oraz świeżego szpinaku. Ziemniaki dostarczają wysokowartościowego błonnika pokarmowego i na długo zapewniają uczucie sytości. Fasolka szparagowa zawiera wiele witamin z grupy B, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Szpinak z kolei jest doskonałym źródłem minerałów, zwłaszcza żelaza, potrzebnego do budowania czerwonych krwinek.
Po zupie na drugie danie polecamy na przykład: makaron z pesto z liści selera naciowego, gołąbki w nowym roślinnym wydaniu oraz zielone naleśniki. Serwujemy je wedle upodobań: ze świeżymi surówkami, warzywami duszonymi na patelni albo po prostu posmarowane twarożkiem z posiekanymi drobno nowalijkami.
ZIELONO NAM – NA KOLACJĘ
Na smaczne domknięcie dnia, podwieczorek lub kolację w słodkim wydaniu, także dla małych niejadków, proponujemy wam zielone gofry z selerem naciowym, szpinakiem, ulubionymi owocami i masłem orzechowym. Mamy też dla was gofry w wersji wytrawnej i lekkie warzywne placuszki, wzbogacone garścią zielonych, świeżych ziół.
W natce pietruszki znajdziemy między innymi witaminę C, prowitaminę A, kwas foliowy, wapń i żelazo, czyli składniki niezbędne dla prawidłowego działania układu pokarmowego. Bogata we flawonoidy bazylia chroni organizm na poziomie komórkowym, zwalcza wolne rodniki, spowalnia proces starzenie się skóry. Zawarty w oregano tymol ma właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze. Rozmaryn usprawnia procesy myślowe i poznawcze. Tymianek jest naturalnym antyutleniaczem. Mięta zmniejsza ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych, w tym otyłości, miażdżycy oraz nowotworów. Warto jej i innych ziół używać nie tylko do doprawiania potraw, ale też wykorzystywać jako bazę dla różnego rodzaju sałatek. Na przykład nasze warzywne placuszki i wytrawne gofry najlepiej prezentują się (i smakują) podawane w towarzystwie zielonych surówek: śródziemnomorskiej, z żurawiną i kalarepą. Którą wybierzecie?
PODEJMIJ ZIELONE WYZWANIE
Na naszym selerowym Facebooku znajdziecie więcej przepisów z selerem naciowym i innymi zielonymi warzywami w roli głównej. Na śniadanie, obiad, kolację, do pracy i szkoły, na uczelnię albo wycieczkę, do filmu i serialu, na odpoczynek, energię, apetyt, dobry smak. Podejmijcie razem z nami zielone wyzwanie, zaproście wiosnę do swojego jadłospisu i zakochajcie się w zdrowym odżywianiu.
Smacznego!
ŹRÓDŁA:
- Moc zielonych warzyw, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/moc-zielonych-warzyw/
- Chlorofil – zielona krew. Czym jest i gdzie go można znaleźć?, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/chlorofil/
- Kolory na zdrowie, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/kolory-na-zdrowie/
- Warzywa i owoce – kolorowy parasol ochronny, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/warzywa-i-owoce-kolorowy-parasol-ochronny-dla-twojego-dziecka/
- Warzywa i owoce w codziennej diecie, Współczesna dietetyka, https://www.wspolczesnadietetyka.pl/z-gabinetu-dietetyka/warzywa-i-owoce-w-codziennej-diecie
Wartości odżywcze poszczególnych produktów:
- Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, pod red. prof. dr hab. H. Kunachowicz, Wydawnictwo Lekarskie PZWL
- Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/
- Serwis Food Data Central, https://fdc.nal.usda.gov/.