Szukacie kulinarnych inspiracji na święta? Dobrze się składa, dzisiaj mamy bowiem dla was dwanaście (a nawet trochę więcej) najlepszych przepisów z selerem naciowym w sam raz na Wigilię. Wszystkie szybkie w przygotowaniu, przepyszne, a do tego zdrowe. Spróbujcie i przekonajcie się sami!
DWANAŚCIE POTRAW NA URODZAJ I ZDROWIE
Z Wigilią i świętami Bożego Narodzenia wiąże się wiele tradycji i zwyczajów, z których większość swoje korzenie ma jeszcze w czasach przedchrześcijańskich. Przystrojona owocami, orzechami i świecami choinka była niegdyś symbolem odrodzenia, jemioła miała strzec domostwa i przynosić szczęście, pierwsza gwiazdka zapowiadała czas z dawna wyczekiwanej rodzinnej uczty. Tradycyjnie przygotowywano na nią dwanaście potraw – co miało zapowiadać kolejnych dwanaście miesięcy dobrobytu, urodzaju, pomyślnych zbiorów. Na świątecznym stole nie mogło zabraknąć ryb i grzybów, reprezentujących bogactwa natury, chleba wypiekanego z własnego zboża, przede wszystkim zaś warzyw i owoców, zwłaszcza jabłek, gruszek, śliwek, kapusty, grochu, buraków, kojarzonych ze zdrowiem, długowiecznością i dobrą kondycją.
My do tego zestawu chcielibyśmy dorzucić jeszcze seler naciowy. Nasze warzywo do zadań specjalnych jest źródłem mnóstwa cennych składników odżywczych, w tym między innymi witamin A, C i E, witamin z grupy B, przeciwutleniaczy, magnezu, żelaza i potasu. Dzięki nim przywraca równowagę wodno-mineralną, detoksykuje, nawadnia, zapobiega obrzękom. Ma działanie neuroprotekcyjne, przeciwzapalne i antynowotworowe. Regularnie spożywany seler naciowy może zmniejszać ryzyko wystąpienia lub łagodzić przebieg wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, miażdżyca czy cukrzyca. Jest też naturalnym prebiotykiem – usprawnia pracę układu pokarmowego, zapobiega zgadze, łagodzi niestrawność, co może okazać się szczególnie cenne podczas wigilijnej kolacji. Jakie dania proponujemy na niej zaserwować?
WIGILIJNA ZUPA W DWÓCH WARIANTACH
Pierwszą potrawą na naszym wigilijnym stole obowiązkowo jest zupa – do wyboru grzybowa z selerem naciowym albo czerwony barszcz z uszkami . Grzyby ze względu na zawartość pełnowartościowego białka nazywa się „leśnym mięsem”. Są niskokaloryczne, bogate w błonnik, beta-glukany, potas i witaminy z grupy B. Buraki z kolei uchodzą za naturalny, skuteczny i nieszkodliwy doping – zwiększają wydolność tlenową, chronią wątrobę, obniżają ciśnienie krwi, mają też właściwości antynowotworowe. Przyjemnie słodkie, głębokie w smaku buraki idealnie komponują się z wyrazistym selerem naciowym, tworząc barszcz doskonały.
Najlepiej podawać go na gorąco, w asyście domowego, jeszcze cieplutkiego chleba prosto z pieca. Nie uwierzycie, jak szybko i łatwo się go przygotowuje – wystarczy wymieszać mąkę z suchymi drożdżami, wodą i szczyptą soli, dodać podsmażoną cebulkę, seler naciowy, tarty ser, wyrobić ciasto, przełożyć do foremki, żeby wyrosło, a następnie piec przez około pół godziny. Minimum wysiłku, maksimum efektu, czyli tak, jak lubimy najbardziej.
(NIE TYLKO) TRADYCYJNE PRZEPISY NA ŚWIĄTECZNĄ RYBĘ
Po zupie czas na prawdziwą wigilijną klasykę, czyli ryby odmieniane przez wszystkie kulinarne przypadki. Na początek – na ciepło. W tej roli zwykle występuje smażony karp, my jednak w jego zdrowszym zastępstwie chcielibyśmy wam zaproponować dorsza zapiekanego pod cytrynową kruszonką . Dorsz jest rybą znacznie lżejszą od karpia, bardziej delikatną i smaczną. Znajdziemy w nim między innymi witaminę B12, selen, fosfor oraz zdrowe kasy tłuszczowe omega-3, niezbędne dla prawidłowej pracy serca oraz całego układu krążenia.
Dorsza wykorzystujemy też w przepisie na klasyczną rybę po grecku , skrytą pod pierzynką z duszonej marchewki, pietruszki, pora, selera korzeniowego i naciowego, który nadaje całości odrobiny pikanterii. Rybę po grecku najlepiej przygotować wcześniej, na dzień albo dwa przed świętami, żeby wszystkie smaki miały czas odpowiednio się przegryźć i połączyć. Przed podaniem wystarczy ją podgrzać w piekarniku albo – jeżeli wolicie – serwować na zimno.
Na zimno polecamy wam też tradycyjnego śledzia w śmietanie . Śledź jest świetnym źródłem białka, zdrowych tłuszczy oraz bardzo ważnej dla naszego zdrowia witaminy D3. Gromadzi też mniej metali ciężkich niż inne rodzaje ryb. Świetnie smakuje z kwaśną śmietaną, pieprznym selerem naciowym, ostrym chrzanem i słodkimi jabłkami. Te ostatnie zmniejszają ryzyko rozwoju chorób serca, cukrzycy typu drugiego, nowotworów. Poprawiają też pracę układów pokarmowego, nerwowego i krwionośnego.
Jabłka dodajemy również do naszej popisowej ryby w zalewie octowej . To kolejny klasyczny wigilijny przepis, który trochę podkręciliśmy i urozmaiciliśmy dla jeszcze lepszego efektu, smaku, przede wszystkim zaś zdrowia. Razem z rybą marynujemy bowiem warzywa – seler naciowy, czerwoną cebulę, zieloną paprykę, marchew. W efekcie danie zyskuje nowy, lżejszy wymiar i całe mnóstwo cennych składników odżywczych.
W podobny sposób odświeżamy przepis na szubę, czyli świąteczną sałatkę ze śledzia i buraczków . Tworzymy też nowe wigilijne tradycje i przepisy na: roladki z tuńczykiem , kotleciki z mintaja czy mirunę w warzywach . Więcej pomysłów na rybę (nie tylko) na święta znajdziecie w naszym poprzednim artykule.
ZAPACH I SMAK ŚWIĄT
Właśnie tego chcemy życzyć wam na zakończenie – ciepłego domu, otwartego i gościnnego, pachnącego pysznym jedzeniem, wypełnionego najukochańszymi ludźmi i zwierzętami, czasu, który możecie spędzić razem, na jedzeniu, rozmowach, spacerach, wspólnych grach, śpiewaniu kolęd, odpoczywaniu, tworzeniu nowych wspomnień i tradycji, odpoczynku, spokoju, mnóstwa zdrowia.
Wesołych Świąt i szczęśliwego Nowego Roku!
ŹRÓDŁA:
- Święta – jak pogodzić zdrowie z tradycją, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/swieta-jak-pogodzic-zdrowie-tradycja/
- Lekko w święta, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/lekko-w-swieta/
- Zdrowsza wersja Wigilii i świąt Bożego Narodzenia, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/zdrowsza-wersja-wigilii-swiat-bozego-narodzenia/
- Seler naciowy – dlaczego warto po niego sięgać?, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/seler-naciowy-dlaczego-warto-po-niego-siegac/
- Grzyby, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/grzyby/
- Burak zwyczajny, czyli bomba zdrowotna na wyciągnięcie ręki, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/burak-zwyczajny/
- Jabłka – 9 powodów, by pokochać je na nowo, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/grzyby/
- Nasiona roślin strączkowych, Dietetycy – specjalistyczny portal dla dietetyków, https://dietetycy.org.pl/nasiona-roslin-straczkowych/.
ROŚLINNE PRZEPISY NA WIGILIĘ
Nie lubicie ryb? Wasi domownicy nie jedzą mięsa? Goście są wegetarianami? Nie martwcie się – jesteśmy przygotowani i na taką okoliczność. Szczęśliwie bardzo wiele tradycyjnych potraw wigilijnych jest z gruntu roślinnych. Tak jak na przykład pierogi – poza klasycznymi z kapustą i grzybami polecamy wam też gotowane pierogi z kaszą gryczaną i twarogiem , podsmażane z zielonym groszkiem , pieczone z pieczarkami oraz ryżowe z warzywami . Ten ostatni przepis szczególnie przypadnie do gustu tym z was, którzy lubią kuchnię szybką, bezproblemową, zieloną, w wersji fit.
W pełni roślinny może być też świąteczny pasztet, a nawet trzy pasztety: z warzywami i fasolą , soczewicą i orzechami albo batatem i grzybami . We wszystkich pełnymi garściami czerpiemy z dobrodziejstw roślin strączkowych. Ich nasiona są bogate białko, węglowodany, błonnik, składniki mineralne, witaminy oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Włączenie do diety roślin strączkowych obniża ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego i otyłości.
Strączki, a konkretnie czarną soczewicę, wykorzystujemy również w przepisie na roślinną pieczeń w stylu wellingtona . Doprawiamy ją francuską musztardą, sosem sojowym, wytrawnym czerwonym winem, szałwią i rozmarynem. Jest więc bardzo aromatycznie, zaskakująco, nietypowo.
Do kompletu dorzucamy jeszcze klasyczną sałatkę jarzynową i jej różne wariacje: sałatkę ułożoną w kształt świątecznego wieńca , z dodatkiem ziemniaków lub makaronu .
ZDROWE CIASTA I DESERY
Po sałatkach serwujemy to, co najlepsze, czyli zdrowe słodkości. Czy takie połączenie jest w ogóle możliwe? Oczywiście! Wystarczą drobne modyfikacje, na przykład cukier można zastąpić naturalnym słodzikiem, takim jak miód, etrytrol, ksylitol, syrop z agawy, syrop klonowy, jasną mąkę pszenną warto wymienić na pełnoziarnistą, orkiszową albo owsianą, wreszcie zamiast tłustej śmietanki do pieczenia można wybierać lżejsze twarogi, mleko albo jogurt naturalny. W ten sposób odchudzimy i poprawimy wartość odżywczą większości tradycyjnych przepisów na serniki, makowce, pierniki czy keksy.
W sam raz na wigilijny deser i słodkie Boże Narodzenie sprawdzą się też nasze zimowe desery: reniferkowe brownie , bałwankowe babeczki z mascarpone i cynamonowo-waniliowe ciasteczka z selerem . Dzięki nim cały dom będzie pachniał słodko, korzennie, po prostu świątecznie.
